نکته مهم:
شرکت نیکوپک تولیدکننده دستگاه های شستشو و دستگاه بسته بندی توزین دار می باشد. و دیگر دستگاه های مورد نیاز در خط لواشک را تولید نمی کند.
لواشک یکی از خوشمزه ترین تنقلات سنتی ایرانیان است.این محصول در گذشته به شیوه سنتی تهیه می شد ولی امروزه به دلیل افزایش تقاضای مصرف کنندگان و گرایش آنها به سمت محصولاتی که با اصول بهداشتی تهیه می شوند، تولید صنعتی آن رو به افزایش است. در این مقاله قصد داریم شما را با مراحل و تجهیزات مورد نیاز خط تولید لواشک صنعتی آشنا کنیم، پس همراه ما باشید.
ماشین آلات و تجهیزاتی که در تولید لواشک صنعتی به کار می روند :
- حوضچه شستشو و سورتینگ
- کانوایر یا نوار نقاله جهت انتقال
- مخزن خیساندن (استیل)
- چرخ آسیاب سه تیغه
- چرخ آسیاب شش تیغه
- دیگ پخت
- دستگاه صافی استیل با مش مورد نظر
- اپراتور دارای همزن
- دستگاه صافی با مش مورد نظر
- میکسر مواد اولیه
- سلفون زن حرارتی
- مخزن ذخیره
- دستگاه خشک کن
- دستگاه برش
- جت پرینتر و بسته بندی
- دیگ بخار
مراحل کلی خط تولید لواشک صنعتی
- انتخاب میوه مورد نیاز و مناسب
- شستشو و خرد کردن میوه
- پختن و غلیظ کردن میوه ها
- فرمولاسیون تولید لواشک
- خشک کردن مواد تهیه شده
- بررسی و کنترل نهایی
- بسته بندی و انبار کردن
حال به توضیح مختصر هر یک از این مراحل می پردازیم:
انتخاب میوه مورد نیاز و مناسب
لواشک محصولی است که از یک یا چند میوه تهیه و تولید میشود . برای تولید لواشک صنعتی بهتر است از میوه های درجه 2 که نسبتا مشتری بازار پسند کمتری دارند استفاده شود.در این صورت تولید این نوع لواشک روشی مناسب جهت کاهش ضایعات میوه ها می شود و ارزش افزوده بالایی ایجاد می کند .
در خط تولید لواشک صنعتی چه میوه هایی کاربردی ترند؟
انار، سیب، آلو، زرد آلو ، زرشک ، آلبالو و خرما که مهمترین و پرکاربردترین آن است.
شستشو و خرد کردن میوه ها
در خط تولید لواشک صنعتی این مرحله، به منظور شستشو با آب برای جداسازی گل و خاک و دفع آفات و حذف سموم باقیمانده بسیار ضروری است .شستشوی اولیه به وسیله دستگاه شستشوی میوه صورت می گیرد. این دستگاه ها که مجهز به حباب سازهای قدرتمندی هستند، موجب ساییدگی میوه ها به یکدیگر و در نتیجه شستشوی بهتر می شوند.
هدف از شستشوی میوه ها میکروب زدایی و جدا شدن گل و خاک از میوه هاست همچنین علف ها و باقیمانده گیاهان نیز از میوه ها جداسازی می شوند .
همچنان که میوه ها در وان شستشو در حال غلتیدن و شسته شدن هستند، دوش های آب تعبیه شده روی دستگاه، موجب تسریع در روند شستشو و آبکشی هرچه بهتر میوه ها می شوند. بدین ترتیب سطح میوه ها کاملا تمیز می شوند.
شستشوی مورد تایید وزارت بهداشت اصولا طی سه مرحله امکان پذیر است. در موقع شستشوی میوه ها برای جداسازی اضافات و ناپذیرفتنی ها ،میوه ها مورد بازرسی چشمی توسط کارگران قرار می گیرد. آب شستشو بهتر است توسط ترکیبات کلردار ضد عفونی شود و آبی که برای آبکشی میوه ها مورد نظر است نباید حاوی مواد ضد عفونی کننده باشد .
بعد از شستشو برای بعضی از میوه ها لازم است تا عمل جداسازی قسمت های زائد یا لکه گیری انجام شود و سپس با دستگاه اسلایسر میوه ها را خرد کرد. این نکته را به خاطر داشته باشید که هنگام اسلایسر کردن میوه ها هسته میوه ها خرد نشوند. زیرا در بعضی از میوه ها مانند زردآلو خرد شدن هسته سبب تلخ شدن لواشک در مرحله پخت می شود .
پختن و غلیظ کردن میوه ها
سومین مرحله در خط تولید لواشک صنعتی ، مربوط به پخت میوه هاست. میوه ها باید تا حد معینی حرارت ببینند. میزان حرارت بستگی به نوع میوه و درجه رسیدگی آن دارد.این کار به منظور جلوگیری از فعالیت آنزیم ها و کاهش میکروب ها و افزایش بازده صافی ها انجام می گیرد .
دیگ های پخت اصولا در ظرفیت های متفاوت از جنس استیل به صورت تک جداره، دو جداره و سه جداره می باشد. سپس میوه ها به طور کامل له شده و عمل جداسازی پوست میوه ها به راحتی امکان پذیر است. میوه های حرارت دیده از صافی ها عبور کرده پوره بدست آمده از صافی ها باید فاقد بقایای پوست، دانه و بافت درشت باشد .برای غلیظ کردن کنسانتره بهتر است از کوره های (تبخیر کننده های ) تحت خلاء استفاده شود.
هدف از این کار ، کاهش دمای تبخیر آب است. سپس پوره ها بدون سوختگی و یا آسیب حرارتی تغلیظ می شوند و وارد مخازن مجهز به همزن می شوند، بهتراست محصول بیش از 4 ساعت در این مخازن باقی نمانند. در آخر بر اساس فرمولاسیون تولید لواشک، افزودنی های لازم مانند نمک، سیتریک اسید و شیرین کننده ها به پوره در حال تغلیظ افزوده می شود.
فرمولاسیون تولید لواشک
مرحله فرمولاسیون مرحله ای است که افزودنی های مجاز به خمیر لواشک اضافه می شوند . این افزودنی ها شامل :
- پکتین که یکی از مواد مهم ترکیب میوه ها می باشد و در ماندگاری و پایداری و تشکیل ژل و ویژگی های حسی آلوچه و لواشک نقش به سزایی دارد .
- شیرین کننده هایی از قبیل ساکارز(شکر سفید تصفیه شده ) و گلوکز
- اسید های آلی مانند مالیک ،سیتریک و تارتاریک اسید افزودن نمک خوراکی تا حداکثر 2% به لواشک مجاز است. این افزودنی ها را می توان در مرحله حرارت دهی یا خشک کردن اضافه نمود.
خشک کردن مواد تهیه شده
در این مرحله برای خشک کردن لواشک از دستگاه های خشک کن صنعتی استفاده می شود .کنترل رطوبت ،طعم ،رنگ و جلوگیری از سوختگی محصول بسیار مهم است که این دستگاه ها این امکان را برای ما فراهم می کنند .در این مرحله دمای هوای خشک کن باید 70 درجه سلسیوس باشد . مدت زمان مورد نیاز برای خشک شدن بستگی به نوع خشک کن و غلظت و ویسکوزیته خمیر لواشک دارد.
استفاده از خشک کن های تونلی که به صورت مداوم کار می کنند ،بسیار مطلوب تر است . این دستگاه ها شامل امکاناتی مانند تنظیم دما در طول مسیر ،خمیر پهن کن خودکار ،سرد کننده ، روکش کننده لواشک و برش زن خودکار می باشد.
بررسی و کنترل نهایی
بعد از این که محصول از مرحله خشک شدن عبور کرد ،وارد مرحله بررسی و کنترل نهایی می شود .این مرحله توسط پرسنل آموزش دیده صورت می گیرد ،کار این پرسنل ب این شکل است که محصول را از نظر ضخامت ، بافت و …و از نظر رطوبت بررسی و کنترل می کنند و چنانچه محصول دارای عیب و نقصی باشد در این مرحله جدا سازی می شود . بعد از آن محصول باید برای تایید و صدور مجوز از واحد کنترل کیفیت در مکانی جدا از انبار عمومی قرنطینه شود .
بسته بندی و انبار کردن
بعد از مرحله بررسی و کنترل نهایی و گرفتن مجوز از واحد کنترل کیفیت ، محصول توسط دستگاه برش داده شده و بسته بندی می شود .دستگاه بسته بندی در واقع نقش مهمی در خطوط تولید مواد غذایی ایفا می کند. بسته بندی باید سالم ،نو ،خشک و بدون بوی ناخوشایند باشد .بسته بندی باعث می شود تا مانعی در برابر تماس لواشک با محیط ایجاد شود.
موادی که در بسته بندی لواشک به کار میرود باید خنثی باشد و بر عطر و طعم محصول اثر نگذارند.تکه های برش خورده ی لواشک باید مناسب با وزن آنها در ظروفی مانند پلی اتیلن و سلوفان بسته بندی شوند .پس از بسته بندی، محصول نهایی بعد از ثبت تاریخ تولید و انقضا می تواند وارد بازار شود و یا تا زمان توزیع در انبار نگهداری می شود . فضای انبار به حجم تولید و حداکثر مدت زمان نگهداری کالا در انبار بستگی دارد .
بیشتر بخوانید: کارخانه لواشک خرما